Bukovača (Pleurotus ostreatus)

 

Slama se isecka na dužinu oko 5 cm i prelije se vrelom vodom radi sterilizacije nakon čega se pokrije i tako ostavi sledeća 24 sata da se dobro potpari i ohladi. Nakon hlađenja slama se izmeša sa micelijom i pune se plastične vreće. na 100 kg supstrata stavlja se oko 3-4 litre micelije. Slama se u vrećama sabije, vreće se vežu, izbuše se radi oticanja suvišne vode i pristupa vazduha i ostavljaju se na temperaturi od oko 22 stepena u tami oko 2-3 nedelje.

 

Nakon ovog perioda vreće se stavljaju na svetlo mesto i vreće se proseku na više mesta. Potrebno je obezbediti 12 sati svetla i 12 sati tame. Koriste se ultravioletne sijalice. Plodovi se beru dok su mladi i mekani. Berba je svakih 10-14 dana. Prilikom uzgajanja bukovače temperatura se održava na 20-25 stepeni, a postoje i sojevi bukovače koji rastu na nižim temperaturama oko 10 stepeni.

Ukoliko se bukovača gaji na oblicama drveta, oblice se izbuše i te rupe ili rezovi se napune sa micelijom i učvrste perforiranom plastičnom trakom kako micelija ne bi ispadala. Oblice drveta se stavljaju u trap u kome je obezbeđena ventilacija pomoću cevi iznad površine zemlje. Oblice se prekrivaju folijom i kvase se prema potrebi.

 

Prorastanje micelija traje 4-5 meseci nakon čega se oblice ukopavaju negde ispod krošnji drveta 30 cm u zemlju tako da urezi sa micelijom ostanu nad zemljom. Oblice se po potrebi zalivaju, a ovako pripremljene oblice rađaju oko 5 godina.

Bukovača je bogata proteinima i vitaminima (posebno C i B). Ova gljiva ne sadrži saharozu pa je pogodna u ishrani dijabetičara.
Bukovača se može pronaći i u prirodi u šumama gde parazitira na živom drveću ili kao saprofit na starim granama i deblima. Njima pogoduje svetlo mesto zaštićeno od direktnog sunca

 

 

ili

 

 

 

 

preuzeto sa: forum.hr

Proizvodna dinamika:
Trajanje jednog ciklusa:

Proraštanje. Cca 20 dana
Od proraštanja do 1. berbe. 7-8 dana
Od 1. do 2. berbe: 15-17 dana
Od 2. do 3. berbe. 17-18 dana
Čišćenje i uređenje prostora. 1 dan

Od unošenja supstrata do izbacivanja istrošenog supstrata, 60 do 65 dana( 1 ciklus)
Dinamika ulaska supstrata u prostor za inkubacijuz: svakih 20 dana svježi supstrat
Planirani prirast. 15 do 25% od mase supstrata
Vreće mase cca 15-20 kg
Prinos po vreći: 3 do 5 kg u tri vala berbe
Prva berba. 20 do 30 dana nakon inkubacije.

Dinamika berbe jednog punjenja (%)
1. val 48%
2. val 32%
3. val 20%
Berba jednog vala se odvija 2 do 3 dana

Za kontinuiranu proizvodnju treba predvidjeti najmanje dvije prostorije od 70-80 m2 za plodonošenje i jednu prostoriju od cca 50 m2 za inkubaciju(proraštanje), kao srednje velik uzgojni prostor u obiteljskoj proizvodnji.
Ovisno o načinu uzgoja na 1 m2 stane od 140 do 180 kg vlažnog supstrata kao maksimalno moguća količina, pa bi u prostoriji od 70 m2 stalo oko 10 t supstrata.

Prinos u 3 vala( na bazi 20% iskorištenja) iznosio bi od 28 do 36 kg gljiva/m2, odnosno oko 1300 kg gljiva
Cijena inkubiranog suptrata je oko 1,50 kn/kg x 7000 kg = 10,500 kn(orjentaciono)
Cijena bukovače u maloprodaji iznosi oko 20.00 kn/kg a veleprodajna cijena 13.00 kn
Potrebno ulaganje-oprema za grijanje, osvjetljenje, hlađenje i vlaženje-od 4000 do 7000 eura
Osnovni uvjet-riješeno pitanje sigurnog i kontinuiranog plasmana

Bušić Želimir, dipl. inž. agr.